De grote belastinggids

Deel 1 - Personenbelasting

Hoofdstuk 1 - Belastingplichtigen onderworpen aan de personenbelasting

I. Bedoelde personen

A. Algemene regel

B. Gehuwden en wettelijk samenwonenden

C. Uitgezonden ambtenaren

D. Dubbele woonplaats

II. Uitgesloten personen

A. Diplomatieke ambtenaren en consulaire beroepsambtenaren

B. Andere buitenlandse ambtenaren

C. Ambtenaren van internationale organisaties

D. Buitenlandse kaderleden

E. Asielzoekers

III. Einde van de onderwerping in de personenbelasting

A. Vertrek naar het buitenland

B. Overlijden

Hoofdstuk 2 - Eigenschappen en grondslag van de belasting

Afdeling 1 - Eigenschappen

Afdeling 2 - Grondslag van de personenbelasting

Hoofdstuk 3 - Onroerende inkomsten

Afdeling 1 - Algemeen

I. Begrip onroerend goed

II. Kadastraal inkomen

Afdeling 2 - Onroerende voorheffing

I. Principes

II. Waals gewest

A. Tarief en vaststelling van de belasting

B. Verminderingen en vrijstellingen

C. Bezwaar en beroep

III. Vlaams gewest

A. Tarief en vaststelling van de belasting

B. Verminderingen en vrijstellingen

C. Bezwaar en beroep

IV. Brussels Hoofdstedelijk gewest

A. Tarief en vaststelling van de belasting

B. Verminderingen en vrijstellingen

C. Bezwaar en beroep

Afdeling 3 - Belasting op onroerende goederen

I. Eigen woning

A. Begrip eigen woning

B. Belastbaar inkomen

C. Fiscale voordelen gerelateerd aan leningen

D. Andere fiscale voordelen

II. Onroerend goed gebruikt voor beroepsdoeleinden

A. Gebruik door de belastingplichtige

B. Gebruik door een huurder


III. Verhuurde onroerende goederen en tweede verblijven

A. Belastbaar inkomen

B. Fiscaal voordeel

IV. In het buitenland gelegen onroerende goederen

V. Ongebouwde onroerende goederen

VI. Materieel en outillage

VII. Onroerende goederen bestemd voor gebruik zonder winstoogmerk

VIII. Erfpacht, recht van opstal, leasing

IX. Vruchtgebruik

X. Inkomsten van onderverhuur of overdracht van huur

XI. Inkomsten gerelateerd aan reclamedragers en zend- en ontvangstapparaten van mobiele telefonie

A. Reclamedragers

B. Zend- en ontvangstapparaten van mobiele telefonie

Afdeling 4 - Inkomsten van de verkoop van onroerende goederen

I. Meerwaarden op onroerende goederen

A. Meerwaarde in het kader van het normaal beheer van privévermogen

B. Speculatieve meerwaarden

C. Samenvatting

II. Lijfrenten of tijdelijke renten

A. Rente betaald door een particulier die het gekochte goed niet voor zijn onderneming gebruikt

B. Rente betaald door een rechtspersoon of een onderneming

Hoofdstuk 4 - Roerende inkomsten

Afdeling 1 - Algemeen

Afdeling 2 - Dividenden

A. Beoogde inkomsten

B. Belastingregime

C. Belastingtarief

D. Vrijgestelde dividenden

Afdeling 3 - Interesten

A. Beoogde inkomsten

B. Belastingregime

C. Belastingtarief

D. Vrijgestelde inkomsten

Afdeling 4 - Roerende meerwaarden

A. Samenvattende tabel

B. Meerwaarden op aandelen

C. Meerwaarden gerealiseerd op andere bestanddelen van het roerend vermogen

Afdeling 5 - Inkomsten van verhuring, verpachting, gebruik en concessie van roerende goederen

Hoofdstuk 5 - Beroepsinkomsten

Afdeling 1 - Principe

I. Bedoelde inkomsten

II. Belastbaarheid

Afdeling 2 - Winsten

I. Begrip belastbare winsten

II. Beoogde belastingplichtigen

III. Opbrengsten en bedragen die deel uitmaken van de belastbare winst

A. Schuldvorderingen

B. Subsidies

C. Verwerving van activa tegen gunstprijzen

D. Vergoeding tot herstel van een winstderving

E. Inkomenscompensatievergoeding of de Vlaamse hinderpremie

F. Roerende en onroerende inkomsten met beroepskarakter

G. Terugbetaling van kapitaal en uitbreiding van de onderneming

H. Loon van de ondernemer

I. Beroepsmatige meerwaarden

J. Abnormale of goedgunstige voordelen

IV. Beroepskosten

A. Algemene principes en voorwaarden

B. Voorrechten van de Administratie

C. Speciale regimes

V. Afschrijvingen

A. Principes

B. Materiële vaste activa

C. Immateriële vaste activa

D. Bijkomende kosten

E. Oprichtingskosten

VI. Waardeverminderingen

A. Algemene regel

B. Dubieuze vorderingen

VII. Voorzieningen voor risico’s en kosten

A. Voorwaarden en duurtijd

B. Andere bijzonderheden

VIII. Beroepsmatige minderwaarden

A. Minderwaarden op passiefbestanddelen

B. Minderwaarden op actiefbestanddelen

IX. Beroepsverliezen

A. Aftrekbaarheid

B. Inkomsten waar het verlies van aftrekbaar is

C. Tenlasteneming van de verliezen door de bedrijfsleider van de vennootschap

X. Investeringsaftrek

XI. Belastingheffing

Afdeling 3 - Baten

I. Beoogde belastingplichtigen en inkomsten

A. Belastingplichtigen die baten ontvangen

B. Beoogde inkomsten

C. Belastbaar tijdstip

II. Aftrekbare bedragen

A. Principe

B. Sociale bijdragen

C. Beroepskosten

D. Aftrek van verliezen, inkomsten en toekenning meewerkende echtgenoot

III. Speciale regimes

Afdeling 4 - Bezoldigingen

I. Belastingplichtigen en beoogde inkomsten

A. Principe

B. Eigenlijke bezoldigingen

C. Voordelen alle aard 


D. Bedrijfsleidersbezoldiging

E. Toekenning van een bezoldiging van meewerkende echtgenoot

II. Aftrekbare bedragen

III. Belastingheffing

IV. Terugbetaling kosten eigen aan de werkgever of aan de vennootschap

Afdeling 5 - Inkomsten gerelateerd aan de stopzetting van de beroepswerkzaamheid

I. Op het ogenblik van de stopzetting van de activiteit

A. Vergoedingen naar aanleiding van het beëindigen van de arbeidsovereenkomst


B. Stopzettingsmeerwaarden

II. Na de stopzetting van de activiteit

A. Winsten en baten van een vorige beroepswerkzaamheid

B. Bezoldigingen van een vorige beroepswerkzaamheid

Afdeling 6 - Voorafbetalingen

I. Algemeen

II. Betalingen om een belastingverhoging te vermijden

III. Bonificatie

Afdeling 7 - Specifieke belastingregimes

I. Auteursrechten en naburige rechten

II. Inkomsten uit deeleconomie

III. Inkomsten uit occasionele diensten tussen burgers

IV. Vergoedingen voor verenigingswerk

V. Vergoeding voor vrijwilligerswerk

VI. Sportbeoefenaars

VII. Scheidsrechters en opleiders

VIII. Geleerden, schrijvers en kunstenaars

IX. Onderzoekers

Hoofdstuk 6 - Pensioenen en vervangingsinkomsten

Afdeling 1 - Pensioenen

I. Wettelijk pensioen

II. Collectieve pensioentoezeggingen (groepsverzekering en pensioenfonds)

A. Algemeen

B. Sociale bijdragen

C. Belastbaarheid

III. Individuele pensioentoezegging (IPT)

A. Algemeen

B. Externe individuele pensioentoezegging

C. Interne individuele pensioentoezegging

IV. Vrij aanvullend pensioen voor zelfstandigen (VAPZ)

A. Uitkering onder de vorm van kapitaal

B. Uitkering onder de vorm van rente

C. Voorschot

V. Pensioenovereenkomst voor zelfstandigen (POZ)

VI. Inkomsten van pensioensparen

A. Beoogde inkomsten

B. Belastingregeling

C. Belastingheffing

VII. Belastingvermindering

Afdeling 2 - Vervangingsinkomsten

I. Wettelijke vervangingsinkomsten

A. Werkloosheidsvergoeding

B. Ziekte en invaliditeit, arbeidsongeval en beroepsziekte

C. Andere wettelijke vervangingsinkomsten

II. Andere verzekeringen en uitkeringen

A. Hospitalisatieverzekering

B. Verzekering gewaarborgd inkomen

C. Verzekering tegen economische of fysiologische arbeidsongeschiktheid zonder inkomstenderving

D. Collectieve verzekering die meerdere risico’s verzekert

E. Uitkeringen rechtstreeks ontvangen van de werkgever

F. Individuele verzekering en schadeloosstelling op basis van het gemeen recht

Hoofdstuk 7 - Fiscale voordelen

Afdeling 1 - Belastingvrije som

A. Algemeen

B. Basisbedrag

C. Toeslagen

D. Overheveling tussen echtgenoten

E. Aanrekening

F. Belastingkrediet kinderen ten laste

Afdeling 2 - Betaalde onderhoudsuitkeringen

I. Algemeen

II. Voorwaarden

III. Bedoelde uitgaven

Afdeling 3 - Belastingverminderingen en -kredieten

I. Giften

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

II. Uitgaven voor kinderopvang

A. Algemeen

B. Beoogde uitgaven

C. Voorwaarden

D. Fiscaal voordeel

III. Onderhoud en restauratie van beschermde monumenten en landschappen

A. Algemeen

B. Vlaams gewest

C. Waals gewest

IV. Bezoldigingen voor een huisbediende

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

V. Pensioensparen (derde pijler)

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

VI. Verwerving van werkgeversaandelen

A. Voorwaarden

B. Fiscaal voordeel

VII. Wijk-werken, PWA- en dienstencheques

A. PWA-cheques – Wijk-werken

B. Dienstencheques

VIII. De Vlaamse renovatieovereenkomst (‘mama-papalening’)

A. Voorwaarden

B. Fiscaal voordeel

IX. Verwerving van nieuwe aandelen van startende ondernemingen of groeibedrijven (taxshelter voor startende ondernemingen (vennootschappen))

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

X. Interesten met betrekking tot leningen voor energiebesparende uitgaven (‘groene lening’)

XI. Dakisolatie

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XII. Vernieuwing van woningen verhuurd via een sociaal verhuurkantoor

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XIII. Inschrijving op aandelen van ontwikkelingsfondsen voor microfinanciering in ontwikkelingslanden

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XIV. Verwerving van een elektrisch voertuig

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XV. Premies van een individuele levensverzekering

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XVI. Bijdragen aanvullend pensioen

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XVII. Overwerk dat recht geeft op overwerktoeslag (overuren)

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XVIII. Vernieuwing van woningen gelegen in een zone voor positief grootstedelijk beleid

XIX. Pensioenen en vervangingsinkomsten

XX. Inkomsten uit het buitenland

A. Algemeen

B. Inkomsten uit landen met een dubbelbelastingverdrag

C. Inkomsten uit landen zonder dubbelbelastingverdrag

XXI. Belastingkrediet voor win-winleningen

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XXII. Belastingkrediet voor lening ‘coup de pouce’

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XXIII. Belastingkrediet lage activiteitsinkomsten en belastingkrediet voor lage lonen (werkbonus)

A. Belastingkrediet voor lage activiteitsinkomsten

B. Belastingkrediet lage lonen (fiscale werkbonus)

XXIV. Belastingvermindering voor adoptiekosten

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XXV. Belastingvermindering voor minderwaarden op de aandelen van een private privak

A. Algemeen

B. Voorwaarden

C. Fiscaal voordeel

XXVI. Samenvattende tabel gewestelijke en federale belastingverminderingen

Deel 2 - Vennootschapsbelasting

Hoofdstuk 1 - Aan de vennootschapsbelasting ­onderworpen belastingplichtigen

A. Beoogde entiteiten

B. Uitgesloten entiteiten

Hoofdstuk 2 - Grondslag van de vennootschapsbelasting

Afdeling 1 - Algemeen

Afdeling 2 - Bestanddelen van de belastbare winst

I. Opbrengsten en gelijkgestelde bedragen

A. Schuldvorderingen

B. Subsidies

C. Verwervingen tegen een lagere prijs dan de marktwaarde

D. Vergoeding ter herstel van schade of een winstderving

E. Gewone dividenden

F. Terugbetaling van maatschappelijk kapitaal

G. Interesten van kapitalen

II. Meerwaarden

A. Algemeen overzicht

B. Uitzonderingen en speciale belastingregimes

C. Verrichtingen vergoed in aandelen

III. Minderwaarden

A. Minderwaarden op passiefbestanddelen

B. Minderwaarden op actiefbestanddelen

IV. Uitgaven

A. Toepasselijke wetgeving

B. Algemene principes

C. Algemene voorwaarden inzake de aftrekbaarheid van beroepskosten

D. Specifieke vormvoorwaarden

E. Voorrechten van de Administratie

F. Speciale regimes

V. Afschrijvingen

A. Principes

B. Materiële vaste activa

C. Immateriële vaste activa

D. Bijkomende kosten

E. Oprichtingskosten

VI. Waardeverminderingen

A. Algemene regel

B. Speciale gevallen

VII. Voorzieningen voor risico’s en kosten

VIII. Abnormale of goedgunstige voordelen

Hoofdstuk 3 - Stimulerende maatregelen

I. Aftrek voor risicokapitaal

A. Algemeen

B. Bepaling van het aftrekbare bedrag

C. Overdraagbare voorraad aan notionele interestaftrek die reeds bestond vóór aanslagjaar 2013

II. Investeringssteun

A. Algemeen

B. Investeringsreserve

C. Investeringsaftrek

D. Belastingkrediet voor onderzoek en ontwikkeling

E. Aftrek voor octrooi-inkomsten

F. Innovatieaftrek

III. Vrijstellingen voor bijkomend personeel

A. Bijkomend personeel van ‘kleine werkgevers’

B. Bijkomend personeel voor uitvoer of kwaliteitszorg


C. Stagiairs

D. Bijkomend wetenschappelijk personeel

IV. Taxshelter

A. Inleiding

B. Regime

Hoofdstuk 4 - Wijziging maatschappelijk kapitaal, maatschappelijke zetel of juridische vorm

A. Kapitaalvermindering

B. Kapitaalvermeerdering

C. Overbrenging van de zetel

D. Wijziging van de maatschappelijke vorm

Hoofdstuk 5 - Berekening van de belastbare winst: de ‘dertien bewerkingen’

Afdeling 1 - Algemene bepalingen

Afdeling 2 - De dertien bewerkingen

I. Eerste bewerking

A. Gereserveerde winst

B. Uitgekeerde dividenden

C. Verworpen uitgaven

II. Tweede bewerking

A. Algemeen

B. Belgische en buitenlandse winsten

C. Omdeling van het resultaat

III. Derde bewerking

IV. Vierde bewerking

V. Vijfde bewerking

VI. Zesde bewerking

VII. Zevende bewerking

VIII. Achtste bewerking

IX. Negende bewerking

X. Tiende bewerking

XI. Elfde bewerking

XII. Twaalfde en dertiende bewerking

A. Algemeen

B. Twaalfde bewerking

C. Dertiende bewerking

XIII. Voorbeeld

Hoofdstuk 6 - Berekening van de belasting

Afdeling 1 - Tarief

I. Gewoon tarief

II. Verlaagd tarief

A. Voorwaarden

B. Uitsluitingen

III. Speciale tarieven

Afdeling 2 - Verrekeningen

I. Voorheffingen

A. Interesten

B. Dividenden

II. Forfaitair gedeelte van de buitenlandse belasting

A. Gemeenschappelijke bepalingen

B. FBB van interesten

C. FBB op retributies en royalty’s

D. Dividenden van beleggingsvennootschappen

III. Voorafbetalingen

A. Algemeen regime: boekjaar van twaalf maanden

B. Speciale gevallen

Afdeling 3 - Afzonderlijke aanslagen

I. De aanslag geheime commissielonen

A. Niet-verantwoorde uitgaven en VAA

B. Andere geviseerde bestanddelen

II. Afzonderlijke aanslag van 15% (in het kader van de overgangsmaatregel bij de invoering van een verlaagd tarief van 10% op dividenden)

III. Afzonderlijke aanslag van 5,1% bij schending van de bezoldigingsvoorwaarde

IV. Anticipatieve heffing van 10% op de ‘liquidatiereserve’

V. Andere afzonderlijke aanslagen

Hoofdstuk 7 - Speciale regimes

I. Coöperatieve vennootschappen

A. Erkende coöperatieven

B. Speciale regimes

II. Beleggingsvennootschappen en organismen voor de financiering van pensioenen


A. Beoogde vennootschappen

B. Belastingregime

III. Landbouwvennootschappen

IV. Intercommunales

V. Bosgroeperingsvennootschappen

Hoofdstuk 8 - Speciale kwesties

Afdeling 1 - Fraude, ontwijking en fiscaal misbruik

I. Begrip

II. De antirechtsmisbruikbepaling

Afdeling 2 - Ruling

I. Principe

II. Voorwaarden

III. Procedure

IV. Beslissing

A. Geldigheidstermijn

B. Tegenstelbaarheid

C. Beroepsmogelijkheid

Bijlagen

Deel 3 - Procedure

Hoofdstuk 1 - Aangifte

Hoofdstuk 2 - Controle en bewijsmiddelen

A. Controle en onderzoeken

B. Bewijsmiddelen

Hoofdstuk 3 - Aanslag

Hoofdstuk 4 - Invordering van de belasting

A. Algemeen

B. Betaling van de belastingschuld

C. Interesten

D. Vervolging

E. Rechten van de Schatkist

Hoofdstuk 5 - Fiscale geschillen

A. Administratief beroep

B. Rechtsmiddelen

Hoofdstuk 6 - Sancties

A. ‘Una via’-principe

B. Administratieve sancties

C. Strafrechtelijke sancties

Deel 4 - Btw

Hoofdstuk 1 - Algemene voorstelling van de btw

Hoofdstuk 2 - Toepassingsgebied

Afdeling 1 - Algemene regels

I. Handelingen verricht onder bezwarende titel door een btw-plichtige

II. Handelingen belastbaar krachtens een bijzondere bepaling

III. Vrijgestelde handelingen

IV. Optionele btw-plicht

Afdeling 2 - Specifieke gevallen

I. Verhuur

A. Verhuur van roerende goederen

B. Verhuur van onroerende goederen

II. Vrije beroepen

III. Onderwijs

IV. Gezondheidssector

V. Publiekrechtelijke instellingen

VI. Privaatrechtelijke lichamen

VII. Overdracht van een algemeenheid van goederen

VIII. Diverse situaties

Hoofdstuk 3 - Territorialiteit en plaatsbepaling

Afdeling 1 - Algemeen

Afdeling 2 - Handelingen inzake goederen

I. Handelingen die belastbaar zijn in België

A. Plaatsbepaling bij leveringen van goederen

B. Plaatsbepaling bij intracommunautaire verwervingen

II. Intracommunautaire handelingen

A. Intracommunautaire verwervingen

B. Intracommunautaire leveringen

C. Bijzondere bepalingen

D. Intrastat-aangifte

III. Handelingen met derde landen

A. Invoer

B. Uitvoer

Afdeling 3 - Diensten

I. Belastbaar in België

A. Algemeen

B. Algemene regels

C. Speciale regels

II. Diensten die betrekking hebben op invoer en uitvoer

III. Internationaal vervoer

Afdeling 4 - Diverse bepalingen

I. Handelingen die betrekking hebben op schepen en luchtvaartuigen

II. Buitenlandse ondernemingen


III. Btw-entrepot

Hoofdstuk 4 - Berekening en betaling van de btw

Afdeling 1 - Maatstaf van heffing

I. Tegenprestatie bestaat alleen uit een geldsom

II. Tegenprestatie bestaat niet uitsluitend uit een geldsom

III. Handelingen zonder tegenprestatie

Afdeling 2 - Belastbaar feit en opeisbaarheid

I. Handelingen in België

A. Leveringen van goederen

B. Diensten

II. Intracommunautaire handelingen

III. Bijzondere bepalingen

Afdeling 3 - Btw-tarief

I. Algemeen

A. Tariefstructuur

B. Grondslag waarop de tarieven van toepassing zijn

C. Modaliteiten van de btw-heffing

II. Gewone tarief

III. Verlaagde tarieven

A. Verlaagd tarief van 6%

B. Verlaagd tarief van 12%

Afdeling 4 - Verplichtingen van btw-plichtigen en betaling van de btw

I. Aangiften en identificatienummer

A. Aangiften

B. Btw-identificatienummer

II. Boekhouding

A. Algemeen

B. Boeken en bescheiden

III. Facturering

A. Verplichting facturen uit te reiken

B. Vermeldingen

C. Bewaring van facturen

D. Geregistreerde kassa

IV. Aangifte van de handelingen en betaling van de btw

A. Periodieke btw-aangiften

B. Bijzondere btw-aangiften

C. Betaling van de btw

D. Btw-opgave van de intracommunautaire handelingen

E. Jaarlijkse lijst van de btw-plichtige afnemers

V. Teruggaaf van de btw

A. Meer aftrekbare dan verschuldigde btw

B. Andere gevallen van teruggaaf

VI. Verplichtingen in geval van controle

VII. Overzicht van de fiscale geldboeten

AFDELING 5 - Speciaal geval: vouchers

Hoofdstuk 5 - Aftrek van de btw

Afdeling 1 - Algemene regels

Afdeling 2 - Vaststelling van het aftrekbare btw-bedrag


 I. Principe

II. Omvang van het recht op aftrek

III. Uitsluitingen

IV. Beperking van de aftrek

Afdeling 3 - Voorwaarden en modaliteiten van de aftrek

I. Voorwaarden waaraan het recht op aftrek onderworpen is

II. Modaliteiten betreffende de terugvordering van de btw

Afdeling 4 - Herzieningen

I. Algemeen

II. Herzieningen met betrekking tot bedrijfsmiddelen

III. Herzieningen met betrekking tot andere goederen dan bedrijfsmiddelen

IV. Aangiften en documenten

Hoofdstuk 6 - Bijzondere regelingen

Afdeling 1 - Btw-eenheid

I. Algemeen

II. Verplichtingen

III. Recht op aftrek

Afdeling 2 - Forfaitaire btw-plichtigen

I. Bedoelde btw-plichtigen

II. Forfaitaire regeling

Afdeling 3 - Vrijstellingsregeling ‘kleine ondernemingen’

Afdeling 4 - Landbouwondernemingen

Afdeling 5 - Belastingheffing over de winstmarge

Afdeling 6 - Bankverrichtingen en financiële diensten

I. Toepassingsgebied van de btw

II. Toepasselijke regeling

Afdeling 7 - Andere bijzondere regelingen

I. Commissionairs en andere tussenpersonen

II. Reisbureaus

III. Telecommunicatiediensten, radio- en televisieomroepdiensten en elektronische diensten

IV. Recuperatiestoffen en -producten

V. Deeleconomie