100 praktische vragen over erven en schenken

Inhoudstafel

Voorwoord

Deel 1 - Wie erft wat?

1. Kunnen uw ouders uw broers of zussen zomaar onbeperkt bevoordelen via schenkingen of bij testament?

2. Wie erft er van mij als ik niet gehuwd ben en geen kinderen nalaat?

3. Kan ik het volledige beschikbare deel aan één kind nalaten en er tegelijkertijd voor zorgen dat diens kinderen erven als mijn kind vóór mij overlijdt?

4. Hebben de kinderen van mijn overleden kind ook recht op een deel van mijn nalatenschap?

5. Wanneer erf ik toch van een ver familielid?

6. Erven kinderen uit een tweede huwelijk en stiefkinderen ook?

7. Erf ik als stiefkind van mijn stiefvader en hoeveel erfbelasting betaal ik dan?

8. Wat erft mijn wettelijk samenwonende partner van mij? Kan ik haar bij testament meer toekennen?

9. Wat erft mijn feitelijk samenwonende partner van mij? Kan ik haar bij testament meer toekennen?

10. Kan ik mijn echtgenote via mijn testament onterven?

11. Mijn vader is ontzet uit het ouderlijk gezag. Erft hij nog van mij?

12. Volgens welke regels wordt de nalatenschap verdeeld als de overledene in het buitenland woont?

Deel 2 - Erfbelasting betalen

13. Hoe hoog is de erfbelasting in Vlaanderen eigenlijk? En wat zijn de tarieven van de successierechten in Wallonië en Brussel?

14. Welke regels gelden er in de erfbelasting voor de vrijstelling voor de gezinswoning?

15. Wanneer is er toch erfbelasting verschuldigd op een schenking?

16. Moet ik erfbelasting betalen op een schenking die mijn ouders aan mij doen voor een Nederlandse notaris?

17. Hoe wordt de waarde van het vruchtgebruik en de blote eigendom bepaald om de erfbelasting te berekenen?

18. Wat houdt de regeling voor kleine nalatenschappen in?

Deel 3 - Een testament opmaken

19. Kan ik in mijn testament een kind (deels) onterven?

20. Wanneer kan ik een kind onterven wegens onwaardigheid?

21. Kan ik een ongeboren kleinkind al in mijn testament opnemen?

22. Kan ik mijn vriendin met wie ik samenwoon een recht van bewoning geven in mijn testament?

23. Hoe zorg ik ervoor dat mijn partner bij mijn overlijden kan kiezen welke goederen ze wil erven?

24. Kan ik mijn kleinkinderen iets nalaten en er tegelijkertijd voor zorgen dat ze pas zodra ze bv. 30 jaar zijn over het geld kunnen beschikken?

25. Hoe kan ik ervoor zorgen dat de goederen die ik nalaat na het overlijden van de begunstigde bij een persoon van mijn keuze terechtkomen?

26. Hoe kunt u uw erfgenamen ontmoedigen om uw testament aan te vechten?

27. Hoe kom ik te weten of de overledene een testament opmaakte?

28. Waarom kan het fiscaal voordelig zijn om uw nalatenschap over een groot aantal begunstigden te verdelen?

29. Wanneer is het interessant om een duolegaat in uw testament op te nemen?

30. Ik hoorde onlangs dat er zoiets bestaat als een ‘ik-opa’-testament. Wat houdt zo’n testament precies in?

31. Kan een minderjarig kind een testament opstellen?

32. Kunnen de erfgenamen al vóór het overlijden afspraken maken over het verdelen van de nalatenschap?

33. Kan ik zelf vooraf mijn onroerende goederen verdelen over mijn kinderen?

34. Kan ik verpleegsters of verzorgend personeel in mijn testament opnemen?

35. Wat is de taak van een testament­uitvoerder?

36. Wat zijn de voordelen van een notarieel testament? Hoeveel kost dat?

37. Kan ik zelf een testament opstellen? Hoe doe ik dat dan?

38. Kan ik een notarieel testament achteraf zelf wijzigen?

39. Wat is het nut van een internationaal testament?

Deel 4 - Aanvaarding, aangifte en verdeling nalatenschap

40. Ik zou aan een notaris willen vragen om de aangifte in het kader van de erfbelasting op te maken. Hoeveel zal mij dit kosten?

41. Hoe doe ik aangifte van een nalaten­schap?

42. Welke passiefposten mag ik in mindering brengen bij de aangifte van een nalatenschap?

43. Hoe bepaal ik de waarde van een onroerend goed in de aangifte van een nalatenschap?

44. Hoe kunt u de kluis van de overledene laten openen?

45. Wat houdt een aanvaarding onder voorbehoud van boedelbeschrijving precies in?

46. Door welke handelingen heeft u de nalatenschap al aanvaard?

47. Hoe verwerpt u een nalatenschap en wat zijn daarvan de gevolgen voor de andere erfgenamen?

48. Wat zijn de gevolgen voor de verdeling van de nalatenschap als een andere erfgenaam minderjarig is?

49. Ik verwierp de nalatenschap. Moet ik dan toch nog bepaalde kosten betalen?

50. Hoe raak ik aan het geld op de bank­rekening die na een overlijden geblokkeerd is?

51. Wie moet de facturen van de overledene betalen?

52. Mijn moeder is gestorven en mijn vader leeft nog. Mag ik dan alvast mijn kindsdeel opeisen?

53. Moet ik al erfbelasting betalen als de erfgenamen niet uit de onverdeeldheid treden?

54. Kunnen de kinderen hun stiefmoeder-vruchtgebruiker uitkopen om zo volle eigenaar te worden?

55. Hoe wordt de nalatenschap van uw ouders verdeeld als er bij het overlijden van de eerste ouder geen verdeling gebeurde?

56. Wanneer wordt een schenking bij de verdeling van de nalatenschap toch nog verrekend?

57. Kan het geschonkene terugkeren naar de schenker als de begiftigde vooroverlijdt?

58. Hoe bewijs ik dat een schenking effectief ‘buiten erfdeel’ was?

59. Hoe wordt de waarde van een geschonken bouwgrond bepaald bij de verdeling van de nalatenschap?

60. Kan de aankoop van een onroerend goed in blote eigendom van uw ouders achteraf als een schenking aanzien worden?

61. Moet ik een uitkering uit de levens­verzekering van de overledene delen met de andere erfgenamen?

62. Hoe kunt u ervoor zorgen dat de nalatenschap van uw ouder recht­streeks naar uw eigen kinderen gaat?

63. Zijn er registratierechten als de kinderen de onroerende goederen verdelen?

64. Wat gebeurt er als de overledene via erfpacht een onroerend goed gekocht heeft?

65. Heb ik nog een vruchtgebruik als mijn overleden partner de blote eigendom van een eigen onroerend goed wegschonk?

66. Kunnen de andere erfgenamen een compensatie vragen omdat mijn ouders mijn studies of een trouwfeest betaald hebben?

67. Heb ik recht op compensatie als ik vroeger gratis voor mijn ouders gewerkt heb?

68. Kan ik uit de nalatenschap een vergoeding vragen als mijn moeder gratis bij mij inwoonde?

69. Kan ik een compensatie vragen als een broer of zus jarenlang gratis in een huis van mijn ouders gewoond heeft?

70. Kan ik na een overlijden een compensatie vragen voor alles wat ik jarenlang voor de overledene gedaan heb?

71. Wat gebeurt er met de gerechtelijke procedures van de overledene?

72. Zijn er speciale regels om de persoonlijke spullen van de overledene te verdelen?

73. Wat doe ik als er zich in het huis van de overledene zaken bevinden die mijn eigendom zijn?

74. Wat gebeurt er met het bedrijf als de bestuurder overlijdt?

75. Wat houdt de specifieke erfregeling voor landbouwbedrijven in?

76. Wat gebeurt er met de verhuur­contracten van de panden van de overledene?

77. Wat gebeurt er met het huurcontract van de overledene?

78. Is het soms voordelig de nalaten­schap te verwerpen als u vroeger al een schenking kreeg?

79. Wat doe ik als de erfgenamen goederen die aan mij gelegateerd werden niet willen afgeven?

80. Wat doe ik als de notaris gelden ten onrechte niet doorstort?

81. Wat doet u als u het met de andere erfgenamen niet eens wordt over de verdeling van de nalatenschap?

82. Mag de notaris opbrengsten van de verkoop van goederen uit de nalatenschap blokkeren en voor wie zijn dan de interesten?

83. Binnen welke termijn moet de notaris een vereffening-verdeling afwerken?

84. Wat doe ik als ik vermoed dat een andere erfgenaam de kluis van de overledene leeggemaakt heeft?

85. Wat doe ik als ik vrees dat mijn broer of zus waardevolle goederen zou wegnemen uit de woning van mijn overleden ouder?

86. Kan ik een testament aanvechten omdat de overledene onvoldoende gezond van geest was?

87. Heeft een buitenechtelijk kind ook recht op een deel van de nalatenschap?

88. Hoe kunnen wij als erfgenamen de meubels van onze ouders correct verdelen bij hun overlijden?

89. Wat kunt u doen als een andere erfgenaam waardevolle voorwerpen wegneemt?

90. Kan ik de rekeninguittreksels van een overledene bij de bank opvragen?

91. Hoe raak ik uit de onverdeeldheid als ik samen met een broer of zus een huis erf?

92. Mag een erfgenaam het huis dat hij samen met een broer of zus bezit te koop stellen?

93. Kan ik de andere erfgenamen verplichten hun aandeel in het tweede verblijf van mijn ouders aan mij te verkopen?

94. Mag de vruchtgebruiker van een woning het pand verhuren of de bestemming ervan wijzigen?

95. Kan ik als blote eigenaar het pand verkopen?

96. Wie betaalt de kosten aan een pand, de vruchtgebruiker of de blote eigenaar?

97. Moet ik achteraf rekenschap geven als ik de geldzaken van de overledene beheerde?

98. Wat is het belang van het opmaken van een inventaris van de nalatenschap?

99. Wat zijn de gevolgen als een erf­genaam liegt bij het opmaken van de inventaris?

100. Hoelang kan het duren en hoeveel kan het u kosten als u een advocaat aanstelt en naar de rechtbank stapt?